عوامل تعیین کننده قیمت فرش دستباف چیست؟

 
فرش دستبافت یکی از پرطرفدارترین صنایع‌دستی ایران به شمار می‌رود. این نوع فرش، در شهرهای مختلفی از کشور ما بافته و برای صادرات به کشورهای دیگر عرضه می‌گردد. یکی از شهرهای موفق در عرصه بافندگی فرش دستبافت شهر یزد می‌باشد. درواقع شهر یزد در صنایع نساجی بسیار پیشرو و پیشگام بوده که یکی از این زیرگروه‌های این صنعت فرش‌بافی می‌باشد. تمام ما ایرانی‌ها فرش دستبافت دیده‌ایم و یا حتی در خانه‌هایمان از این فرش برای زینت و کف‌پوش استفاده می‌کنیم. اما سؤالی که به هنگام خرید ذهن مخاطب را درگیر می‌کند، تفاوت قیمت میان فرش‌های دستبافت است.

علل گران بودن فرش دستباف

وقتی برای خرید فرش دستباف  به بازار مراجعه می‌کنیم، با دنیایی متنوع از فرش‌های دستباف و ماشینی مواجه می‌شویم که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند و از نظر قیمت یکسان نیستند. در نگاه اول همیشه فرش های دستباف گران‌ قیمت‌تر از فرش های ماشینی هستند. این موضوع دلایل مختلفی می‌تواند داشته‌ باشد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
اینکه چرا فرش دستباف گران است و قیمت بالاتری نسبت به فرش های ماشینی دارد، تحت‌ تأثیر ۵ عاملی است که در ادامه توضیح می‌دهیم:
جنس الیاف فرش دستباف طبیعی است
الیاف فرش‌های دستباف از جنس پشم، پنبه و در بهترین حالت از جنس ابریشم خالص است. این الیاف جنس بسیار لطیفی دارند، با دوام هستند و در گذر زمان دچار پوسیدگی یا کهنگی نمی‌شوند. در حالی‌ که الیاف فرش ماشینی از نوع الیاف مصنوعی است که پس از چند سال کیفیت خود را از دست می‌دهند و فرش ارزش خود را از دست می‌دهند.
بنابراین می‌بیند که اولین علت گران بودن فرش دستباف، جنس متفاوت الیاف این فرش‌هاست. گران ترین نوع فرش دستباف، فرش ابریشم قم است که با ابریشم ۱۰۰ درصد خالص بافته می‌شود و زیبایی و جذابیت خاصی دارد و با سایر فرش های دستباف ایرانی قابل‌ مقایسه نیست. جنس فوق‌العاده عالی فرش‌های ابریشمی باعث شده که قیمت آن‌ها از فرش‌های ماشینی در حد قابل‌ توجهی بالاتر باشد.
کیفیت فرش‌های دستباف بهتر از فرش‌های ماشینی است

دومین علت گران بودن فرش دستباف، کیفیت متفاوت بافت این فرش‌ها در مقایسه با فرش ماشینی است. کیفیت بافت فرش‌های دستباف بسیار عالی است، به‌ طوری‌ که می‌توانید سالیان سال از آن‌ها استفاده‌ کنید. فرش‌های دستباف از بهترین الیاف و مواد اولیه بافته می‌شوند که ریشه طبیعی دارند، ماندگاری بسیار بالایی داشته و از نرمی، لطافت و ظرافت خاصی برخوردارند، اما این موضوع درباره فرش‌های ماشینی صدق نمی‌کند.
تولیدات بهترین کارخانه های تولید کننده فرش ماشینی هم نهایتاً بعد از ۸-۷ سال کیفیت خود را از دست می‌دهند، کهنه می‌شود و باید جایگزین شوند. این فرش‌ها در اثر شستشو، پا خوردن و تماس با مواد شوینده یا ضدعفونی کننده کیفیت اولیه خود را از دست می دهند. اما فرش دستباف با گذر زمان ارزش بیشتری پیدا می‌کنند، پس بدیهی است که فرش دستباف گران‌تر باشد.
فرش دستباف، هنر دست بافنده است
یکی دیگر از دلایل گران‌تر بودن فرش دستباف، تفاوت در فرایند بافت این فرش هاست. فرش دستباف هنر و دست رنج بافنده است. هر بافنده ماه‌ها و گاهی‌ اوقات چندین سال زمان می‌گذارد تا یک فرش را آماده کند. دقت و ظرافتی که در بافت این فرش‌ها به کار رفته، نمی‌توانید در بافت هیچ فرش ماشینی ببینید.
جالب است بدانید اصلی ترین دلیل جذابیت فرش دستباف ایرانی برای کشورهای خارجی، همین موضوع است. از نظر آنها فرش دستباف ایرانی یک اثر هنری گران‌بها و نفیس است و باید بهایی که برای آن پرداخت می‌کنند، متناسب با ارزش یک اثر هنری نفیس باشد.

کلام آخر
اگرچه قیمت قالی دستباف بسیار بیشتر از فرش ماشینی است، اما ادامه روند تولید آن ها می تواند در رونق کارهای کشاورزان و دامپروران زحمتکش ایرانی نقش به سزایی داشته باشد. در این مطلب به مهمترین تفاوت فرش دستباف و ماشینی اشاره کردیم، اما این همه ماجرا نیست!